Từ nhiều năm nay, các công ty Trung Quốc đã bơm hàng tấn tiền vào Mỹ. Tuy nhiên, tổng đầu tư của Trung Quốc vào đây 5 tháng đầu năm chỉ là 1,8 tỷ USD – thấp nhất 7 năm và giảm 92% so với cùng kỳ năm ngoái, theo báo cáo của hãng nghiên cứu Rhodium Group.
Nguyên nhân là căng thẳng thương mại giữa Washington và Bắc Kinh ngày càng tăng vài tháng gần đây. Giới chức Mỹ cũng đang siết các vụ mua bán của Trung Quốc.
“Quan điểm tiếp cận của ông Trump trong quan hệ kinh tế với Trung Quốc ngày càng theo hướng đối đầu. Việc này khiến các công ty càng ngờ vực về vị trí của họ tại đây”, Thilo Hanemann – một trong các tác giả báo cáo nhận xét.
Container trên một tàu thủy tại cảng ở Sơn Đông (Trung Quốc). Ảnh: Reuters |
Tổng thống Mỹ – Donald Trump đã hành động chống lại những chính sách của Trung Quốc mà ông cho là “không công bằng”. Mỹ đã công bố danh sách số hàng hóa trị giá 34 tỷ USD từ Trung Quốc sẽ chịu thuế nhập khẩu, đồng thời đe dọa áp thêm thuế với 200 tỷ USD mặt hàng nữa nếu Trung Quốc không nhượng bộ.
Trung Quốc ngay sau đó cáo buộc Mỹ châm ngòi chiến tranh thương mại và công bố biện pháp trả đũa. Trước đó, nước này đã trả đũa thuế nhôm, thép của Mỹ.
Môi trường chính sách của Mỹ với đầu tư từ Trung Quốc cũng ngày càng khó khăn. Dưới thời ông Trump, Ủy ban Đầu tư Nước ngoài vào Mỹ (CFIUS) đã chặn rất nhiều vụ mua bán liên quan đến nhà đầu tư Trung Quốc nửa đầu năm nay với lý do bảo vệ an ninh quốc gia. Ant Financial của Alibaba đã không thể mua dịch vụ chuyển tiền Moneygram với 1,2 tỷ USD. Tập đoàn đa ngành HNA cũng thất bại khi muốn mua quỹ đầu tư mạo hiểm Skybridge Capital.
Tổng cộng, Rhodium Group cho rằng số vụ mua bán bị chặn lại có giá trị tới hơn 2 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm. “CFIUS và các cơ quan khác của Mỹ hiện cũng là một rào cản lớn khác của nhà đầu tư Trung Quốc”, báo cáo nhận định.
Từ phía Trung Quốc, hoạt động kiểm soát dòng tiền đầu tư ra nước ngoài của chính phủ nước này cũng là một thách thức. Từ một năm rưỡi trước, Trung Quốc đã áp dụng các biện pháp kiểm soát dòng vốn để ngăn các tập đoàn lớn nhất nước này mở rộng hoạt động quá đà. Năm ngoái, Bắc Kinh cho biết sẽ hạn chế tiền đầu tư ra nước ngoài của các công ty trong ngành bất động sản, khách sạn và giải trí.
Rất nhiều công ty Trung Quốc “bị ràng buộc” bởi các quy định này, báo cáo của Rhodium cho biết. Trên thực tế, một số tập đoàn đa ngành lớn nhất Trung Quốc đang cấp tốc bán tài sản tại Mỹ để trả nợ. “Doanh nghiệp Trung Quốc không chỉ đầu tư ít đi, mà còn bán bớt tài sản với tốc độ chưa từng có trong năm 2018”, báo cáo nhận xét.
Chính phủ Mỹ cho biết ngày 30/6 sẽ công bố các biện pháp mới nhằm hạn chế đầu tư của Trung Quốc vào Mỹ. Đến nay, các chi tiết vẫn được giấu kín, nhưng rủi ro tiềm tàng của nó cũng đủ khiến nhà đầu tư chùn chân.
Hà Thu (theo CNN)