Duterte nói không muốn chiến tranh với Trung Quốc vì không thể thắng

Tổng thống Philippines Duterte và Ngoại trưởng Cayetano trong sự kiện chào mừng 120 năm thành lập Bộ Ngoại giao ở thành phố Pasay hôm 18/6. Ảnh: Philstars.

Tổng thống Philippines Duterte, người bị cáo buộc không hành động đủ để khẳng định quyền lợi hàng hải của Philippines, khẳng định muốn Trung Quốc rời khỏi vùng biển thuộc chủ quyền của nước này ở Biển Đông, nhưng sẽ không tuyên chiến hàng hải với Bắc Kinh vì tính mạng công dân, theo Philstars.

“Các bạn muốn làm gì ở Biển Đông? Tôi phải dùng thái độ hung hăng nào để thuyết phục người Trung Quốc rời khỏi đó?”, Duterte phát biểu trong lễ kỷ niệm 120 năm ngày thành lập Bộ Ngoại giao Philippines ở thành phố Pasay hôm qua.

Duterte cho rằng chính phủ đã phản đối Trung Quốc quân sự hóa ở vùng tranh chấp. Trong vấn đề Biển Đông, Trung Quốc đã và đang áp dụng thái độ không khoan nhượng, nhưng “nếu bàn bạc, họ sẽ lắng nghe. Tôi không thể đánh Trung Quốc. Họ không phải đối thủ dễ xơi. Ta không thể làm họ sợ, thậm chí cả Mỹ cũng ngần ngừ trong chính sách với Trung Quốc. Mỹ sẽ không muốn có thêm cuộc chiến nào nữa vì quá mệt mỏi sau khi thua hết cuộc chiến này tới cuộc chiến khác ở châu Á, đặc biệt là Việt Nam”.

“Nếu đối đầu Trung Quốc, Nga sẽ lập tức nhảy vào cuộc xung đột”, Duterte nói, nhấn mạnh cái kết là bom hạt nhân sẽ kích nổ dẫn tới diệt vong và cho rằng đạt được thỏa thuận chung với Trung Quốc để cùng khai thác ở khu vực tranh chấp mới là điều thiết thực đem lại lợi ích cho hai bên.

“Tôi dám khẳng định những điều tốt đẹp sẽ đến, đó là lúc chúng ta bắt đầu khai thác khoáng sản ở khu vực đó”, Tổng thống Philippines nói.

Duterte gọi việc cảnh sát biển Trung Quốc tịch thu cá của ngư dân Philippines ở bãi cạn Scarborough tuần trước là “sự trao đổi”, không phải tịch thu hoàn toàn. Các ngư dân cho hay cảnh sát biển Trung Quốc đã lấy cá của họ, đổi lại mỳ gói, thuốc lá và nước ngọt đóng chai, nhưng chừng đó không đủ để họ nuôi sống gia đình. Đại sứ Trung Quốc Zhao Jianhua cam kết sẽ điều tra và trừng phạt “những quả táo thối rữa” quấy rối ngư dân Philippines.

Từ năm 2015, khi còn là thị trưởng Davao, Duterte đã khẳng định “Philippines không thể gây chiến với Trung Quốc” và kể từ khi đắc cử vào năm 2016, lập trường này được ông giữ nguyên mỗi khi được hỏi về tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc trên Biển Đông.

Nhiều chuyên gia, học giả và quan chức Philippines cho rằng đây là lập trường “chưa đánh đã nhận thua” của Duterte và chính điều này phần nào đã khiến Trung Quốc có những hành động quân sự hóa ngày càng quyết liệt, bất chấp luật pháp quốc tế ở Biển Đông.